Trang chủ
KOLs và những hệ lụy: Khi “quyền lực thứ năm” cần được soi chiếu đúng đắn
Bạn có bao giờ tự hỏi, vì sao nhiều người nổi tiếng trên mạng xã hội – những KOLs có hàng triệu người theo dõi – lại có thể tác động mạnh đến dư luận, thậm chí làm thay đổi nhận thức của cả một bộ phận giới trẻ? Phải chăng đằng sau ánh hào quang, những hình ảnh lung linh ấy còn ẩn chứa những góc tối ít ai biết đến? Trong bài viết này, An ninh và Đời sống sẽ cùng bạn nhìn thẳng vào sự thật, phân tích KOLs và những hệ lụy mà xã hội hiện nay đang đối diện. Mời bạn đọc theo dõi hết nội dung, để lại bình luận, chia sẻ quan điểm và đừng quên theo dõi website để cập nhật những thông tin bổ ích mỗi ngày.
Sự bùng nổ của KOLs – “quyền lực thứ năm” trong thời đại mạng xã hội
KOLs và ảnh hưởng vượt ra ngoài không gian mạng
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, khái niệm KOLs và những hệ lụy trở nên đáng chú ý hơn bao giờ hết. KOLs – viết tắt của Key Opinion Leaders – là những người có tầm ảnh hưởng, có thể là nghệ sĩ, doanh nhân, nhà báo, hoặc thậm chí người bình thường nhưng nổi bật nhờ mạng xã hội. Nếu trước đây báo chí được xem là “quyền lực thứ tư”, thì nay, KOLs đang trở thành “quyền lực thứ năm”, nắm trong tay khả năng định hướng dư luận và tạo ảnh hưởng sâu rộng đến xã hội.
Tác động của họ không chỉ dừng lại ở những bài đăng hay video ngắn. Một phát ngôn, một hành động của KOL có thể lan truyền nhanh chóng, ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu người theo dõi. Chính vì thế, khi KOLs và những hệ lụy không được kiểm soát, hậu quả xã hội có thể trở nên nghiêm trọng.
Mặt tích cực – Khi KOLs trở thành người truyền cảm hứng
Ở khía cạnh tích cực, nhiều KOLs sử dụng sức ảnh hưởng của mình để lan tỏa giá trị nhân văn, giáo dục và truyền cảm hứng sống đẹp. Họ kêu gọi quyên góp, chia sẻ câu chuyện tử tế, lan tỏa tinh thần trách nhiệm với cộng đồng. Đây là hình mẫu đáng trân trọng, cho thấy “quyền lực thứ năm” có thể trở thành động lực xã hội khi được sử dụng đúng hướng.
Xem thêm: Lừa Đảo Bắt Cóc Online: Vì Sao Học Sinh Liên Tục Sập Bẫy?
Khi danh tiếng bị lợi dụng – Hệ lụy xã hội ngày càng nghiêm trọng
Những KOLs lệch hướng và tác động tiêu cực
Tuy nhiên, song hành với mặt sáng, KOLs và những hệ lụy đang ngày càng bộc lộ rõ những mặt trái. Không ít người lợi dụng danh tiếng để phát ngôn sai trái, tung tin thất thiệt, kích động dư luận, thậm chí vi phạm pháp luật. Trường hợp điển hình là vụ việc của CEO Nguyễn Phương Hằng – một người từng có lượng người xem “livestream” khổng lồ, nhưng sau cùng phải chịu trách nhiệm hình sự vì phát ngôn xúc phạm danh dự người khác và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh trật tự.
Theo thống kê, Việt Nam hiện có hàng trăm nghìn tài khoản hoạt động theo dạng KOLs. Một số xuất thân từ giới văn nghệ sĩ, nhà báo, luật sư hay doanh nhân – những người vốn có uy tín xã hội, dễ dàng tạo niềm tin nơi công chúng. Nhưng khi sức ảnh hưởng bị lạm dụng để phục vụ lợi ích cá nhân, phát ngôn thiếu chuẩn mực, KOLs và những hệ lụy trở thành vấn đề nhức nhối cần được quan tâm.
“KOLs ảo” và trào lưu nổi tiếng bằng mọi giá
Bên cạnh nhóm có vị thế thật sự, xuất hiện lớp KOLs “ảo” – những người tự tạo ảnh hưởng nhờ nội dung phản cảm, gây sốc hoặc đi ngược giá trị đạo đức. Các nhân vật như Khá “Bảnh”, Huấn “Hoa Hồng”, Phú Lê từng nổi lên nhờ mạng xã hội, nhưng đằng sau là chuỗi hành vi lệch chuẩn, vi phạm pháp luật. Dù bị xử lý, các clip và hình ảnh cũ vẫn tồn tại, tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến giới trẻ. Đây chính là hệ lụy điển hình của quyền lực thứ năm khi không được kiểm soát.
Khi KOLs trở thành công cụ thương mại – “đồng tiền” và đạo đức
Quảng cáo sai sự thật – Hậu quả không thể xem nhẹ
Ngày nay, nhiều KOLs xem mạng xã hội như nguồn thu nhập chính, nhận quảng cáo và làm đại diện thương hiệu. Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào họ quảng bá cũng an toàn, hợp pháp hoặc có chất lượng thật. Không ít nghệ sĩ từng bị chỉ trích gay gắt vì quảng cáo tiền ảo, thuốc giảm cân, thực phẩm chức năng không được kiểm định. Một số người đã phải xin lỗi công chúng, thậm chí bị xử phạt hành chính. Song những hậu quả để lại cho xã hội từ những hành vi này là không thể đo đếm.
Lợi dụng lòng tin để trục lợi
Một số KOLs còn biến sự tin tưởng của người hâm mộ thành công cụ kiếm lời phi pháp. Họ livestream bán hàng giả, hàng nhái, thậm chí kêu gọi đầu tư đa cấp, phát hành tiền ảo trái phép. Không ít trường hợp bị cơ quan chức năng xử lý vì lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Thực tế cho thấy, KOLs và những hệ lụy đang trở thành bài toán phức tạp, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của pháp luật, truyền thông và chính người sử dụng mạng xã hội.
Cảnh báo từ thực tiễn – Khi “quyền lực thứ năm” bị biến dạng
Khi KOLs bị lợi dụng cho mục đích xấu
Không chỉ dừng ở việc phát ngôn sai lệch hay quảng cáo sai sự thật, một số KOLs còn bị các nhóm xấu lợi dụng. Có trường hợp họ liên kết với những người có năng lực kỹ thuật cao để tấn công, công kích tổ chức hoặc cá nhân khác. Vụ việc tấn công Báo điện tử VOV sau khi đăng bài phản ánh về bà Nguyễn Phương Hằng là ví dụ điển hình, cho thấy “sức ảnh hưởng” của KOLs có thể trở thành mối nguy khi rơi vào tay những người thiếu trách nhiệm.
Giới trẻ – nạn nhân tiềm ẩn của văn hóa thần tượng lệch hướng
Giới trẻ ngày nay đang chịu tác động mạnh từ mạng xã hội. Nhiều học sinh, sinh viên coi việc trở thành KOL là mục tiêu, vì họ thấy chỉ cần nổi tiếng là có thể kiếm tiền nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu thiếu định hướng, thiếu nhận thức, họ dễ bị cuốn vào vòng xoáy “câu view”, “câu like”, bất chấp đạo đức và hậu quả. Đây chính là một trong những hệ lụy nghiêm trọng nhất của KOLs và những hệ lụy trong xã hội hiện nay.
Mời các bạn xem video tại Kênh youtube An ninh và Đời sống:
Hướng đi đúng đắn – KOLs cần gắn sức ảnh hưởng với trách nhiệm
Quản lý, định hướng và giáo dục nhận thức
Rõ ràng, KOLs và những hệ lụy không chỉ là vấn đề cá nhân mà là thách thức đối với toàn xã hội. Việc quản lý hoạt động, phát ngôn, quảng cáo và đạo đức nghề nghiệp của KOLs là yêu cầu cấp thiết. Cơ quan chức năng cần hoàn thiện quy định pháp luật, xử lý nghiêm hành vi sai phạm, đồng thời tăng cường tuyên truyền, giáo dục để mỗi người dùng mạng hiểu và chọn lọc thông tin đúng đắn.
Sức ảnh hưởng đi đôi với trách nhiệm
Khi “quyền lực thứ năm” được sử dụng đúng hướng, KOLs sẽ trở thành lực lượng lan tỏa giá trị tích cực, khơi dậy tinh thần sống đẹp, sống có trách nhiệm. Nhưng nếu bị lợi dụng, nó sẽ trở thành “con dao hai lưỡi”, gây tổn hại cho cả cộng đồng. Mỗi người làm KOL cần nhận thức rõ rằng, sức ảnh hưởng phải đi kèm với trách nhiệm – trách nhiệm với xã hội, với đạo đức nghề nghiệp và với chính bản thân mình.
Hãy cùng An ninh và Đời sống lan tỏa những giá trị tốt đẹp, góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh và nhân văn. Đừng quên để lại bình luận, chia sẻ cảm nghĩ của bạn và theo dõi website An ninh và Đời sống để tiếp tục đồng hành trong những bài viết tiếp theo về an toàn, pháp luật và trách nhiệm xã hội.
Chat với tư vấn viên
Gọi ngay