Bạn có biết rằng chỉ một hình ảnh hay đoạn video nhỏ bị lộ trên mạng cũng có thể trở thành công cụ để kẻ xấu đe dọa, tống tiền bạn? Vì sao nhiều người trẻ và cả những người thường xuyên sử dụng mạng xã hội lại dễ trở thành nạn nhân của loại tội phạm này? Và liệu công nghệ mới như deepfake, trí tuệ nhân tạo có khiến việc tống tiền qua mạng trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết? Bài viết hôm nay của An ninh và Đời sống sẽ giúp bạn hiểu rõ thủ đoạn, rủi ro cũng như cách phòng ngừa trước loại tội phạm tinh vi này. Đừng quên để lại bình luận, chia sẻ bài viết để nhiều người cảnh giác hơn và theo dõi website để cập nhật kiến thức an ninh mạng mới nhất.
Nguy cơ ngày càng gia tăng từ tống tiền qua mạng
Tống tiền qua mạng không còn xa lạ
Tống tiền qua mạng không còn là chuyện hiếm gặp. Thay vì những chiêu trò lừa đảo cũ, các đối tượng hiện nay sử dụng công nghệ cao để chiếm đoạt tài sản. Từ việc giả mạo tài khoản, ghép hình ảnh nhạy cảm, cho đến việc gọi video trực tiếp bằng công nghệ deepfake, thủ đoạn ngày càng tinh vi, khiến nhiều người rơi vào bẫy.
Thủ đoạn công nghệ cao đầy nguy hiểm
Theo Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Cục A05), các phương thức tấn công phổ biến hiện nay gồm: tấn công giả mạo (phishing), phát tán phần mềm độc hại, chiếm quyền tài khoản, mã hóa dữ liệu đòi tiền chuộc (ransomware) và tấn công từ chối dịch vụ (DDoS). Đặc biệt, việc thu thập, mua bán dữ liệu cá nhân đang trở thành công cụ chính để bọn tội phạm thực hiện hành vi tống tiền qua mạng.
Xem thêm: Lừa Đảo Tuyển Cộng Tác Viên Online: Cái Bẫy Ngọt Ngào Chết Người
Thực tế các vụ tống tiền qua mạng
Câu chuyện điển hình từ nạn nhân
Một nạn nhân ở Quảng Bình, anh H.V.T., đã bị kẻ xấu dụ dỗ gửi ảnh cá nhân sau thời gian trò chuyện qua Facebook. Những hình ảnh này sau đó bị chỉnh sửa, ghép thành nội dung nhạy cảm để uy hiếp. Anh T. đã nhiều lần chuyển tiền, tổng cộng hơn 10 triệu đồng, nhưng kẻ xấu vẫn tiếp tục đe dọa và khủng bố tinh thần, thậm chí nắm rõ số tiền anh có trong tài khoản ngân hàng. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự nguy hiểm của tống tiền qua mạng trong đời sống hiện nay.
Sự lợi dụng công nghệ deepfake và AI
Điểm đáng lo ngại là các đối tượng đã sử dụng công nghệ deepfake để tạo video, hình ảnh giả mạo vô cùng chân thực. Chúng có thể giả giọng nói, khuôn mặt, thậm chí gọi video trực tiếp giả danh người thân hoặc bạn bè. Điều này khiến nạn nhân mất cảnh giác, dễ tin tưởng và rơi vào cạm bẫy. Với sự hỗ trợ của AI, tội phạm mạng có thể thao túng tâm lý, bôi nhọ danh dự và thực hiện hành vi tống tiền qua mạng một cách tinh vi hơn.
Đối tượng tội phạm thường nhắm đến
Người có địa vị và thói quen chia sẻ thông tin
Những người có địa vị xã hội, điều kiện kinh tế hoặc thường xuyên chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội là mục tiêu hàng đầu. Họ dễ bị kẻ xấu thu thập dữ liệu, dựng kịch bản giả mạo rồi dùng để đe dọa. Việc công khai thông tin cá nhân như số điện thoại, địa chỉ, hình ảnh riêng tư sẽ trở thành mảnh đất màu mỡ cho tội phạm tống tiền qua mạng hoạt động.
Tấn công chiếm quyền tài khoản
Không chỉ dừng lại ở giả mạo, nhiều đối tượng còn xâm nhập tài khoản ngân hàng, mạng xã hội bằng cách vượt qua lớp bảo mật. Sau đó, chúng chiếm quyền quản trị và sử dụng chính tài khoản của nạn nhân để lừa đảo bạn bè, người thân, mở rộng phạm vi tấn công. Đây là chiêu trò phổ biến và vô cùng nguy hiểm của tống tiền qua mạng.
Mời các bạn xem video tại Kênh youtube An ninh và Đời sống:
Giải pháp phòng ngừa tống tiền qua mạng
Nâng cao cảnh giác và bảo mật cá nhân
Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông đã cảnh báo: người dân tuyệt đối không chia sẻ hình ảnh, video nhạy cảm lên mạng. Hạn chế cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ, không nhấp vào đường link lạ hay website không rõ nguồn gốc. Khi xảy ra sự cố, tuyệt đối không chuyển tiền theo yêu cầu và cần trình báo ngay cho cơ quan Công an để được hỗ trợ xử lý.
Biện pháp cụ thể để tự bảo vệ
Để phòng tránh tống tiền qua mạng, mỗi người cần:
- Thiết lập chế độ riêng tư cho tài khoản mạng xã hội, hạn chế thông tin công khai.
- Không lưu trữ hoặc gửi hình ảnh, video nhạy cảm qua các nền tảng trực tuyến.
- Cài đặt phần mềm diệt virus, tường lửa, sử dụng xác thực hai lớp cho ngân hàng và mạng xã hội.
- Cảnh giác với các mối quan hệ mới, không tin tưởng dễ dàng vào lời tán tỉnh, đề nghị gửi hình ảnh cá nhân.
Hành động vì một cộng đồng an toàn
Tống tiền qua mạng không chỉ nhắm vào tài sản mà còn tấn công trực diện vào danh dự, nhân phẩm của nạn nhân. Đây là loại tội phạm tinh vi, nguy hiểm và gây hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, mỗi người cần tự trang bị kiến thức, cảnh giác và chủ động bảo vệ mình trước những thủ đoạn ngày càng phức tạp.
Hãy chia sẻ bài viết này để nhiều người biết và nâng cao cảnh giác trước tội phạm mạng. Đừng quên để lại bình luận, chia sẻ quan điểm của bạn và theo dõi website An ninh và Đời sống để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về an ninh mạng, phòng ngừa tội phạm và kỹ năng an toàn trong thời đại số. Cùng nhau hành động để xây dựng một cộng đồng an toàn và văn minh./.