Chính quyền cấp xã hiện nay đang đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người dân trong quản lý, điều hành và phục vụ cộng đồng. Là cấp hành chính gần dân nhất, vậy chính quyền cấp xã sẽ được tổ chức như thế nào để hiệu quả hơn? Những thay đổi trong Quyết định số 759/QĐ-TTg sẽ ảnh hưởng ra sao đến từng địa phương? Mời bạn đọc theo dõi chi tiết bài viết dưới đây để nắm bắt những điểm mới quan trọng. Đừng quên để lại bình luận, chia sẻ bài viết và theo dõi An Ninh Và Đời Sống để cập nhật thông tin pháp luật, chính sách sát với đời sống hàng ngày.
TỔ CHỨC LẠI CHÍNH QUYỀN CẤP XÃ ĐỂ PHỤC VỤ NGƯỜI DÂN TỐT HƠN
Quyết định 759/QĐ-TTg: Bước đi chiến lược trong cải cách hành chính
Ngày 14/4/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 759/QĐ-TTg phê duyệt đề án sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền cấp xã hiệu quả, tinh gọn. Trong đó, cấp xã được xác định là trung tâm phục vụ người dân và là mắt xích quan trọng trong hệ thống chính quyền hai cấp ở địa phương.
Mô hình mới không chỉ củng cố bộ máy quản lý tại cơ sở mà còn trao thêm quyền, trách nhiệm để cấp xã trực tiếp đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ trước đây vốn thuộc cấp huyện. Điều này giúp hạn chế chồng chéo, rút ngắn quy trình giải quyết công việc và đưa Nhà nước đến gần người dân hơn.
Mở rộng quy mô và chức năng của cấp xã
Theo quyết định, các đơn vị hành chính cấp xã sẽ được điều chỉnh về quy mô để phù hợp hơn với tình hình thực tiễn tại từng địa phương. Căn cứ vào đặc điểm của từng vùng – như đô thị, nông thôn hay đặc khu – mà tổ chức bộ máy chính quyền cấp xã sẽ được sắp xếp cho linh hoạt và sát thực tế.
Chính quyền cấp xã giờ đây không chỉ làm công tác quản lý hành chính mà còn đảm đương các vai trò chuyên môn sâu hơn, từ kinh tế, văn hóa, xã hội đến giải quyết các thủ tục hành chính phục vụ trực tiếp người dân.
CẤU TRÚC BỘ MÁY MỚI CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP XÃ
Cấu trúc Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã
Bộ máy chính quyền cấp xã gồm có Hội đồng nhân dân (HĐND) và Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã. Trong đó, HĐND được tổ chức thành hai ban chuyên trách: Ban Pháp chế và Ban Kinh tế – Xã hội. Đây là các cơ quan đại diện tiếng nói và nguyện vọng của nhân dân, giám sát hoạt động của UBND.
UBND cấp xã sẽ có tối đa 4 phòng chuyên môn, tùy thuộc vào đặc điểm và nhu cầu quản lý tại địa phương. Việc phân cấp và sắp xếp hợp lý này giúp chính quyền cơ sở nâng cao hiệu quả quản lý, chủ động hơn trong công tác điều hành.
Chức năng, nhiệm vụ cụ thể của các phòng chuyên môn
Văn phòng HĐND và UBND
Phòng này đóng vai trò là “trợ lý” đắc lực cho cả HĐND và UBND. Văn phòng tham mưu, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ như kiểm tra, xử lý văn bản, tổ chức thực thi pháp luật và tổng hợp kế hoạch công tác. Đây là đầu mối đảm bảo cho mọi hoạt động hành chính diễn ra trôi chảy và đúng pháp luật.
Phòng Kinh tế và Phòng Kinh tế – Hạ tầng – Đô thị
Tại các xã, phường thuộc đô thị hoặc đặc khu, các phòng này sẽ phụ trách mảng kinh tế, phát triển hạ tầng, quản lý đất đai, tài nguyên và môi trường. Đây là những nội dung ngày càng quan trọng, góp phần phát triển bền vững cộng đồng dân cư tại cơ sở.
Phòng Văn hóa – Xã hội
Phòng này chịu trách nhiệm về các mảng giáo dục, y tế, thể thao, văn hóa và các hoạt động xã hội khác. Với bộ phận chuyên trách này, chính quyền cơ sở có thể chủ động hơn trong chăm lo đời sống người dân.
Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã
Trung tâm này sẽ triển khai chính quyền điện tử, thực hiện cơ chế một cửa, cung cấp các dịch vụ công nhanh chóng, hiệu quả cho người dân. Đây là một phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng phục vụ và hiện đại hóa nền hành chính cơ sở.
Mời các bạn xem video tại Kênh youtube An ninh và Đời sống:
NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT VÀ PHỤC VỤ NGƯỜI DÂN
Phân cấp rõ ràng, tránh chồng chéo, tăng quyền cho cấp xã
Một trong những điểm sáng trong mô hình mới là việc phân cấp nhiệm vụ rõ ràng từ cấp tỉnh, huyện về cấp xã. Chính quyền cấp xã sẽ đảm nhiệm trực tiếp các công việc như cấp giấy tờ, xử lý thủ tục, quản lý dịch vụ công thiết yếu tại địa phương như cấp nước, vệ sinh, phòng cháy chữa cháy…
Việc này không chỉ giảm tải cho cấp trên mà còn giúp người dân giải quyết thủ tục nhanh hơn, đúng nơi, đúng việc.
Vai trò của chính quyền cấp xã trong phát triển địa phương
Không chỉ là một cơ quan hành chính đơn thuần, chính quyền cấp xã còn là lực lượng tổ chức triển khai các chính sách của Nhà nước, bảo đảm ổn định trật tự xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Khi được tổ chức bài bản, chính quyền cấp xã sẽ thực sự trở thành nền tảng cho một hệ thống chính quyền vững chắc, linh hoạt, có khả năng thích ứng và chủ động trước mọi thay đổi của xã hội.
KẾT LUẬN: CHÍNH QUYỀN CẤP XÃ – CÁNH TAY NỐI DÀI CỦA NHÀ NƯỚC
Những thay đổi lớn trong tổ chức chính quyền cấp xã theo Quyết định 759/QĐ-TTg là bước tiến quan trọng, thể hiện quyết tâm cải cách hành chính của Nhà nước. Đây không chỉ là sự sắp xếp lại cơ cấu, mà còn là bước khẳng định vai trò thiết yếu của cấp xã trong hệ thống chính trị và hành chính quốc gia.
Trong thời gian tới, khi mô hình mới đi vào hoạt động đồng bộ trên cả nước, người dân sẽ được thụ hưởng các dịch vụ công tốt hơn, các thủ tục hành chính sẽ đơn giản và nhanh chóng hơn, góp phần xây dựng một nền hành chính công hiện đại, minh bạch và vì dân phục vụ.
Bạn đọc đừng quên theo dõi website An Ninh Và Đời Sống để cập nhật thêm nhiều bài viết phân tích sâu về các chính sách pháp luật gần gũi với đời sống. Hãy chia sẻ bài viết này, để lại bình luận và cùng chúng tôi lan tỏa thông tin hữu ích đến cộng đồng.